16 دسامبر 2019 / ساعت: 08:35
در این نشست جناب استاد کدخدایی مباحث خود را در ضمن سه محور اهمیت مساله شناسی، فرایند مساله شناسی و چارچوب نظری ارائه نمودند. ایشان در خصوص محور اول اظهار داشتند؛ مسئله شناسی به عنوان اصلی ترین (العلم خزائن و مفتاحها المسئله) و عمده ترین (حسن السئوال نصف العلم) بخش از فرایند کار علمی است. وجه مسئلگی از لزوم فرایند مسئله شناسی آن استخراج میشود. مطابق با چارچوبهای نظری ـ که عمدتا غیر بومی هستند ـ مشکل به مسئله تبدیل میشود. استفاده از چارچوبهای نظری غیر بومی برای حل یک مشکل اجتماعی، زمینه انحراف شناختی را در مهمترین بخش فرایند کار علمی ایجاد میکند؛ لذا جهت اجتناب از این آسیب فرایند مسئله شناسی، ضرورت است.
ایشان در تبیین محور دوم مباحث با سه مرحله خواندن فرایندمساله شناسی تصریح کردند؛ این سه مرحله بر سه شاخص ضرورت دروننگری، ضرورت رعایت دستاوردهای دانشمندان و ضرورت پرهیز از تقلید و پیروی کور از دیدگاههای دیگران، نظر دارد. مسئله شناسی خام، دقیق سازی سطح اول ودقیق سازی سطح دوم، مراحل اصلی این فرایند است. سپس در ادامه با اشاره به معنای مساله شناسی خام که طرح سوالات ساده و معمولی در موضوع و پرورندان آن در مراحل بعدی است به توضیح سطوح یادشده پرداختند؛ استفاده از ظرفیت عقل عامیانهCommon Sense ، مبنای اصلی مرحله مساله شناسی خام است. در این بخش مشکل به وسیله ادات متعارف زبانی به سئوال تبدیل می شود. ادات استفهام، ربط، استفتاح، تفسیر، نفی و جواب، مهمترین ابزار برای این مرحله از فرایند مسئله شناسی است. در دقیق سازی سطح اول؛ استفاده از ظرفیت علم منطق برای چارچوبسازی استدلال های عرفی مبنای اصلی این مرحله است. این مرحله با ابزارهایی مثل مقولات عشر، رئوس ثمانیه، موجّهات و علل اربعه انجام میگیرد. در دقیق سازی سطح دوم، نتایج مرحله قبل گزینش شده و به منظور بینالأذهانی شدن در تخصص های مختلف در رفت و برگشت با نظریهها یا چارچوبهای مفهومی قرار میگیرد و به اصطلاح منقح میگردد. مرور نظریهها یا چارچوب های نظری و مفهومی مرتبط با مسائل گزینش شده در مرحله قبل مبنای اصلی این بخش از فرایند مسئلهشناسی است.
استادکدخدایی در انتهای این جلسه راجعبه محور سوم یعنی چارچوب نظری مسئله شناسی به سه رهیافت؛ مساله محور، توافق محور و هدف محور یا کیفی، اشاره نموده و افزودند؛ کارگاه این محور در سه سطح مقدماتی، متوسطه و پیشرفته قابل ارائه استو فرایند آن شامل؛ شناخت دقیق مشکل، تبدیل مشکل به مساله، دقیق سازی و رسیدن به حسن سوال و تدوین فنی مساله در شبکه مسائل است که در ۱۲ جلسه کارگاهی مطرح خواهد شد و البته مرحله اولویت یابی یکی از حلقه های مفقود این فرایند است که خود کارگاهی مستقل میطلبد.
دیدگاهی ثبت نشده است.
نظر کاربران